Türkiye Elektrikli Araç Dönüşümüne Hazır: 2035’te 11 Milyon Araç Yollarda Olabilir
Ulaştırma sektörü elektrikleniyor, emisyonlar düşüyor.
SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi’nin yayımladığı analiz, Türkiye’nin elektrikli araçlara (EA) geçiş sürecinde kritik bir eşikte olduğunu gösteriyor. Net Sıfır 2053 hedefi doğrultusunda ulaştırma sektörünün elektrifikasyonu, hem karbon salımını azaltacak hem de enerji verimliliğini artıracak.
Karayolu Taşımacılığı En Büyük Emisyon Kaynağı
Türkiye’de ulaştırma sektörü, sanayi ve binalardan sonra en fazla enerji tüketen üçüncü alan. Bu sektör, ülke karbon emisyonlarının %22’sinden sorumlu. Karayolu taşımacılığı ise bu emisyonların %90’ından fazlasını oluşturuyor.
2023 yılı sonu itibarıyla dağıtım sektöründe elektriğin payı yalnızca %0,4 seviyesinde kaldı. Bu oran, elektrikli araçlara geçişin henüz başlangıç aşamasında olduğunu gösteriyor.
Küresel EA Satışları Rekor Kırıyor, Türkiye Takipte
2024’te dünyada 17,1 milyon elektrikli araç satıldı. Küresel EA stoğu 60 milyonu aştı. 2030’a kadar bu sayının 350 milyona ulaşması bekleniyor.
Türkiye’de ise 2024 itibarıyla 183.776 elektrikli araç trafiğe kayıtlı. Bu sayı, toplam araçların %1,1’ine denk geliyor. 2023 yılında bu oran %0,5’ti. Artış, elektrifikasyonun ivme kazandığını ortaya koyuyor.
2035 Hedefi: 11 Milyon Elektrikli Araç
SHURA’nın analizine göre, Türkiye 2053 Net Sıfır Hedefi’ne ulaşmak için 2035’e kadar yollarda 11 milyon EA’ya ihtiyaç duyuyor. Bu hedefin gerçekleşmesi halinde, yıllık yaklaşık 37 TWh ek elektrik talebi oluşacak.
Bu talebi karşılamak için hem şarj altyapısına hem de dağıtım şebekesine yatırım gerekiyor. Özellikle akıllı şarj sistemlerinin yaygınlaştırılması büyük önem taşıyor.
Akıllı Şarj ile Yenilenebilir Enerji Daha Verimli Kullanılacak
Akıllı şarj teknolojileri, araçların elektrik tüketimini güneş enerjisi gibi üretimin yoğun olduğu saatlere kaydırıyor. Bu da hem şebeke istikrarını koruyor hem de yenilenebilir kaynakların etkin kullanımını sağlıyor.
Ayrıca elektrikli araç sahipleri için daha düşük maliyetli kullanım imkanı sunuyor. SHURA’ya göre, 11 milyon EA senaryosu mevcut yatırım planlarının üzerine yalnızca %12 oranında ek yatırım gerektiriyor.
Emisyonlar Azalıyor, Enerji Verimliliği Artıyor
Bu geçişin gerçekleşmesi halinde binek araçlardan kaynaklanan emisyonlarda %41’lik azalma sağlanabilir. Toplamda 20 milyon ton CO₂ tasarrufu mümkün.
SHURA’nın Önerdiği Stratejiler
SHURA raporunda, Türkiye’nin EA dönüşümünü hızlandırması için şu başlıklara dikkat çekiliyor:
- Satın alma teşvikleri: Vergi indirimi ve destek politikaları
- Kamu araçlarının elektrifikasyonu: Devlet filosu EA’ya geçmeli
- Şarj altyapısının yaygınlaştırılması: Kamu ve özel sektör iş birliği
- Yatırım planlaması: DSO’lar için özel altyapı fonları
- Bölgesel ve zaman bazlı tarifeler: Talep yönetimi ve fiyat optimizasyonu
- Yeni iş modelleri: EA şarjı için esnek ve yerel çözümler
Bu adımların tamamı, Türkiye’nin karbon nötr ulaşım hedefini gerçekleştirmesinde hayati bir rol oynayacak.
