Avustralya ve Çin’den bilim insanları ortak bir araştırma yaptı. Dünya nüfusunun az bir bölümünün DSÖ ‘nün belirlediği ince parçacık kirliliği limitlerine uyduğu ortaya çıktı.
The Lancet Planetary Health’te hava kirliliği üzerine araştırma yapıldı. Buna göre yayımlanan araştırmada insanların yıl içindeki günlerin yüzde 70’inden fazlasının hava kirliliğine maruz kaldığı tespit edildi.
Bilim insanları konuyla ilgili bazı açıklamalarda bulundu. Başlıca 2,5 mikrometreden küçük partikül ya da ince parçacık kirliliğinin durumu tetiklediğini ifade ettiler. Sonrasında motorlu araç egzozları, enerji santralleri ile yakılan yakıtlar ve orman yangınlarından kaynaklandığını belirtti.
Monash Üniversitesi’nden Prof. Yuming Guo, yeni bir metot geliştirdiklerini açıkladı. Aynı şekilde dünya çapında ince parçacık kirliliğini daha doğru şekilde ölçmeyi amaçladıklarını söyledi. Beraberinde ise bu maksatla geleneksel hava kalitesi gözlemleri yapıldı. Buna yönelik uydu tabanlı meteoroloji ve hava kirliliği dedektörleri ile farklı yöntemleri bir araya getirdiklerini söyledi.
Guo, yerkürenin yüzeyini yaklaşık onar kilometrekarelik bölümlere ayırdıklarını ifade etti. Sonrasında ise DSÖ’nün güvenli limit belirlediği kirlilik oranını aşan bölgelere yoğunlaştıklarını anlattı. 2000-2019 yıllarına ait çoklu meteorolojik ve jeolojik bilgileri derleyerek yenilikçi bir metot kullandıklarını söyledi.
Dünya nüfusunun sadece yüz binde 1’i hava kirliliği açısından güvenli sınırda yaşıyor
Araştırma sonucunda, verilerin değerlendirildiği yaklaşık 20 yıl içinde ki gözlemler ifade edildi. Yıllık ince parçacık kirliliği oranı ve yüksek kirliliğe maruz kalınan günler tespit edildi. Avrupa ve Kuzey Amerika’da düşüş gösterirken Asya, Avustralya, Yeni Zelanda, Latin Amerika ile Karayipler’de ise arttığı gözlemlendi.
Güney ve Doğu Asya ile Kuzey Afrika’da yıl içinde yüzde 90’ında yüksek ince parçacık kirliliği gözlemlendi. En düşük kirlilik yoğunluğunun Avustralya ve Yeni Zelanda’da olduğu tespit edildi. Sonrasında Okyanusya’nın kalan bölgelerinin ve Güney Amerika’nın geldiği açıklandı.
Araştırmada, dünya nüfusunun sadece yüz binde 1’inin DSÖ’nün 2021 limitlerine uygun yaşadığı görüldü. Yaşadığı, dünya karasal alanının sadece binde 18’inin söz konusu seviyeyle uyumlu olduğu belirlendi.
Kaynak: AA Haber Bülteni
